De Oscars van de Ronde (deel 1): van de zotste inhaalrace tot de strafste inzinking- dit is wat u morgen moet missen

Wat. Een. Nummer. In aanloop naar de voet van de Oude Kwaremont rijdt Mathieu van der Poel lek in een bloembak en valt hij even later terwijl hij om assistentie vraagt. Vader Adrie zit achter het stuur van de volgwagen en ziet Van der Poel in eerste instantie niet meer vooraan terugkeren. “Wie wel? Als een renner op minder dan 60 kilometer van de meet door een valpartij één minuut verliest, dan verwacht je niet meteen dat-ie nog een goed resultaat rijdt”, aldus vader Van der Poel.

Niets is minder waar. De toenmalige Nederlandse kampioen rijdt in no time weer naar het groepje favorieten. In de finale toont hij zich zelfs een van de beteren, al volgt ook Van der Poel de aanval van Bettiol op de Oude Kwaremont niet. MVDP komt ook op de Paterberg uitstekend voor de dag, maar de Italiaan is gaan vliegen. De renner van Education First soleert naar de overwinning. Aan de streep sprint Van der Poel naar de vierde plek.

Zonder alle verspilde energie tijdens de inhaaljacht, leek de Nederlander in staat de koers te winnen. Maar dat zijn zoon die dag de beste man in koers was, wil Adrie niet met zoveel woorden gezegd hebben. “Bwah, het is niet omdat je na een valpartij nog vierde wordt, dat je zonder die val sowieso gewonnen zou hebben. Hij kan met een goed gevoel terugkijken, want hij was bij de besten op de Kwaremont en Paterberg. Misschien had hij nog iets meer in zichzelf moeten geloven toen Bettiol ging, maar dat zijn vijgen na Pasen natuurlijk.”

18 keer aan de start van de Ronde. De vorig jaar gestopte Stijn Devolder moet alleen Briek Schotte voor zich dulden, die maar liefst 20 keer meedeed in het eeuwige lijstje met deelnames aan Vlaanderens mooiste. Devolder reed 14 van zijn 18 Rondes uit. De laatste jaren fungeerde hij als wegkapitein voor Wout van Aert en Mathieu van der Poel. Veel veranderde dat niet aan de instelling waarmee hij naar de koers toeleefde. “Elke keer ik de Ronde reed, probeerde ik in de best mogelijke conditie aan de start te staan. Je weet nooit wat er die dag uit de bus valt.”

Devolder was de laatste renner voor Fabian Cancellara in 2014 die erin slaagde zichzelf op te volgen als winnaar van de Ronde van Vlaanderen. Volderke - toen nog uitkomend voor Quick.Step - arriveerde twee jaar op rij solo in Meerbeke, de eerste keer in de Belgische kampioenentrui. “Ze zijn allebei mooi op hun eigen manier, maar de eerste is altijd speciaal, zeker in de Belgische driekleur”, vertelt de West-Vlaming elf en twaalf jaar na datum aan onze redactie.

Voor Devolder zal Vlaanderens Mooiste altijd een plaats in zijn hart hebben. “De Ronde van Vlaanderen was als kind al een van mijn lievelingskoersen, dus toen ik won, was dat wel een droom die uitkwam.” Met twee overwinningen staat Devolder net een trapje onder het select gezelschap dat drie keer triomfeerde in de Ronde.

Tv-kijkend Vlaanderen is ontroerd in 1989. Een piepjonge Edwig Van Hooydonck - 23 jaar - laat zijn emoties de vrije loop na zijn winst in de Ronde van Vlaanderen. Met een splijtende demarrage op ‘zijn’ Bosberg laat hij Dag-Otto Lauritzen achter zich. Een explosie van kracht en talent. “Ik verraste toen mezelf. Begin dat jaar won ik Kuurne-Brussel-Kuurne, maar daarna reed ik vooral slechte resultaten. Ik had geen macht in de benen. Na een tegenvallende Tirreno-Adriatico stond ik met weinig verwachtingen aan de start in Sint-Niklaas. Van de wedstrijd zelf kan ik mij eigenlijk nog weinig herinneren. Dat is meer dan dertig jaar geleden hé”, vertelt Van Hooydonck aan onze redactie. 

Hét beeld van de dag: de tranen van geluk bij Van Hooydonck. “Ik ben daar achteraf nog vaak op aangesproken. Maar dat lijkt mij een volkomen normale reactie. Het was niet zomaar een wedstrijd, het was wel de Ronde hé. Het was een kinderdroom die werkelijkheid werd. Er kwam die dag zoveel op mij af.” Opvallend: daags na zijn zege viert Van Hooydonck met zijn lievelingsgerecht: rode kool met braadworst. 

In 1991 wint Van Hooydonck de Ronde voor een tweede keer. Opnieuw rijdt hij iedereen uit de wielen op de Bosberg. Hij krijgt prompt de bijnaam Eddy Bosberg. “Die tweede zege schat ik misschien nog iets hoger in. Toen haalde ik het van grote kampioenen als Johan Museeuw en Rolf Sørensen. Dat gaf die overwinning nog wat meer glans. Bovendien waren toen alle ogen op mij gericht. Dat maakte het dubbel zo moeilijk. Mijn zege in 1991 was een soort van bevestiging.” 

Een zonovergoten zondag begin april. Op de Minderbroederstraat in Oudenaarde komt één renner moederziel alleen op de meet afgestormd. Met horten en stoten. Een mens zou voor minder na een solo van 55 kilometer. Philippe Gilbert remt, heft zijn fiets op en komt wandelend over de meet. Wallonië boven in de Ronde van Vlaanderen. En dan nog wel in de Belgische kampioenentrui op 35-jarige leeftijd. In het voorjaar waarin Greg Van Avermaet bijna overal wint waar hij aan de start verschijnt, verrijst Gilbert in de Ronde uit zijn as. 

In het blauw van Quick.Step komt hij beter uit de verf dan in zijn laatste jaren bij BMC. Gilbert komt dankzij zijn straffe stoot tegenover Van Avermaet te staan in de strijd om de Kristallen Fiets - van wie hij ondanks zijn zege in de Ronde niet zou halen. RTBF-commentator Rodrigo Beenkens was toen de pleitbezorger voor zijn gouwgenoot. “Ik zag toen opnieuw de Gilbert van in zijn begindagen. De Gilbert van bij Française des Jeux die niet te beroerd was om, in bijvoorbeeld de Omloop van 2008, van kilometersver in de aanval te trekken”, aldus Beenkens. 

”Hij heeft daar een ‘chef-d’oeuvre’ neergezet. Hij ging op een moment waar iedereen dacht dat het een stommiteit was. Je zag dan die twijfel doorheen de wedstrijd omslaan in het voordeel van Gilbert. Plots kon het en even later gebeurde het gewoon. Het beeld van die aankomst zal nog lang bijblijven. Hij alleen. Met zijn fiets boven zijn hoofd. Als symbool kon dat wel tellen.” 

Wat we nog onthouden uit de Ronde van 2012, behalve dat het de eerste is met aankomst in Oudenaarde en dat Tom Boonen er zijn derde overwinning pakt? Tjörven Cleenewerck! De 11-jarige jongen kan op 1 april 2012 met zijn vreugde geen blijf. Idool Tom Boonen is Alessandro Ballan en Filippo Pozzato te snel af na een korte sprint. Tjörven laat zich met Vlaamse vlaggetjes in z’n handen op de knieën vallen in een maïsveld. Camera’s pikken het tafereel gretig op. Het zijn beelden voor de eeuwigheid. 

Tom Boonen zelf kan zijn ogen amper geloven. “Dit doet me bijna meer dan mijn overwinning”, vertelt hij in 2012 in de tv-studio’s. Zeven jaar na datum spoorde HLN de jonge West-Vlaming op in Kuurne. “Ik was een dik jaar daarvoor zelf begonnen met wielrennen en ik droomde van een profcarrière. We gingen heel vaak kijken naar wielerwedstrijden en Tom Boonen was mijn grote idool”, vertelt Tjörven die daags na de zege van zijn idool de persconferentie van Boonen mocht bijwonen. 

“Het was in de Ronde van 2012 overdreven druk aan de aankomst, dus hadden we een plaatsje gezocht langs het parcours, een beetje voor de aankomst. Ik kreeg meer en meer zenuwen naarmate de ontknoping naderde, en ik ben uit pure stress weggelopen in het maïsveld ernaast, weg van de tv. Ik durfde niet meer kijken. Meteen na de aankomst riep mijn papa dat Boonen gewonnen was. Ik ben toen dolgelukkig door mijn knieën gegaan.” 

“19 seconden, 18 seconden, 17 seconden, 16 seconden... Wát een omwenteling”, we horen het Michel Wuyts nog zo zeggen in de Ronde van Vlaanderen 2011. Fabian Cancellara geeft het hele peloton rijles, tot hij geen poot meer vooruit komt op de Vesten voor de Muur van Geraardsbergen. In geen tijd smelt de voorsprong van de Zwitser en zijn medevluchter Sylvain Chavanel als sneeuw voor de zon. Een groepje met alle andere favorieten komt plots weer in de koers.

Ook Staf Scheirlinckx (8ste in de uitslag) haakt zijn wagonnetje aan. Op de Bosberg gaat hij zelfs voorbij een zwalpende Cancellara. De wereld op z’n kop. “Dat was zeker niet met de bedoeling om te tonen hoe goed ik nog was”, lacht Scheirlinckx nu negen jaar later. “Ik wilde gewoon proberen om zo dicht mogelijk bij de spits van de koers te blijven. Cancellara en ik kwamen samen boven, hij pakte na de Bosberg meteen vol over. Je mag ook niet vergeten dat hij 30 kilometer alleen op kop heeft gereden met een blok aan zijn been.”

Spartacus tast in de diepe finale nog een keer in de energietank. Met een splijtende demarrage forceert hij de beslissing. Alweer Chavanel schuift mee, net als Nick Nuyens. Die laatste heeft een hele dag achter de feiten aan gekoerst, maar plots is de zege binnen handbereik. In de spurt zet Cancellara van ver aan om de aanstormende Boonen af te houden. Nuyens profiteert en schenkt Saxo Bank een overwinning in een monument, Chavanel is tweede. Cancellara is ondanks zijn hongerklop op de Muur derde. 

Met z’n drieën zijn ze, de renners die drie keer tweede werden in de Ronde van Vlaanderen. Johan Museeuw, Séan Kelly en Leif Hoste, sinds 2012 gestopt met wielrennen. Waar Museeuw zich kon troosten met drie overwinningen en Kelly met tal van andere zeges in grote klassiekers, bleef het palmares van Hoste leeg. Telkens was er wel iets of iemand die ‘Polleke’ van de overwinning hield. En dat was in de Ronde van Vlaanderen niet anders. 

In 2004 was Hoste er voor het eerst dichtbij. Met Wesemann en Bruylandts er nog bij was het twee Belgen, tegen één Duitser. Toch bleek die laatste de slimste. Hoste was tuk op winst en remonteerde een late uitval van Bruylandts. Wesemann was de lachende derde. Twee jaar later had Hoste weinig of geen verhaal. In het shirt van Discovery-Channel was hij de enige die meekon met wereldkampioen Tom Boonen, die het kurkdroog afmaakte in de sprint. 

De grootste ontgoocheling zou er komen in 2007. Hoste trok toen samen met Alessandro Ballan naar Meerbeke. In een sprint met twee moest het eindelijk prijs zijn. Maar Hoste vertrok te vroeg, De Italiaan schoot er nog over in de laatste meters. Hoste bleef gedesillusioneerd en in tranen achter. Een hoopje ellende tegen de nadarhekken net na de finish. “Hoe kan dit? Ik versta het zelf niet. Verdomme!”

Lees ook: Tomas Van Den Spiegel, grote man achter Vlaanderens mooiste, is plots crisismanager: “De klap is hard, maar we raken hieruit”

Lees ook: Bettiol kan dit weekend niet bewijzen dat zijn winst in de Ronde geen toeval was: “Had wéér kunnen winnen”

Lees ook: Waarom wielrenners, in tegenstelling tot voetballers, forse looninlevering wél aanvaarden: “Ze voelen zich deel van de oplossing”

Lees ook: Het ‘corona-proof’ dubbelinterview met huisanalist Tom Boonen en Mathieu van der Poel: “Beter borstelen we dit wielerjaar gewoon weg”