Opgepast voor namaak onder de kerstboom: draadloze oortjes, parfum en speelgoed worden het vaakst gekopieerd
176.667 namaakartikelen. Dat is het aantal producten dat dit jaar al in beslag is genomen. Goed voor ruim 4 miljoen euro en een stijging van ongeveer 70 procent ten opzichte van 2021. Naast de populairste namaakproducten - parfum en verzorgingsproducten - valt het de FOD Economie dit jaar op dat er veel elektronica voor smartphones werden nagemaakt. "Het gaat vooral om draadloze oortjes en laders van bekende merken", zegt woordvoerster Lien Meurisse in het Radio1-programma "Het uur van de waarheid".
De feestdagen staan voor de deur. Dat betekent dat velen onder ons druk in de weer zijn met het (online) kopen van cadeautjes. "Maar let op dat er geen namaak onder de kerstboom belandt", waarschuwt de FOD Economie, die naar aanleiding van de eindejaarsperiode cijfers over het aantal namaakproducten bekendmaakt.
176.667 namaakartikelen. Dat is het aantal producten dat tot nu toe al in beslag is genomen dit jaar. Goed voor ruim 4 miljoen euro. "Dat is een stijging van ongeveer 70 procent ten opzichte van 2021", vertelt woordvoerder Lien Meurisse in het Radio 1-programma en de podcast 'Het Uur van de Waarheid'. Vorig jaar werden 104.934 namaakproducten in beslag genomen. Ook het aantal meldingen is gestegen.
"Die grote stijging is deels te verklaren door de coronacrisis", zegt Meurisse. "In 2021 hebben we nog enkele lockdowns gekend waardoor de winkels gesloten waren. Bijgevolg konden we geen controles uitvoeren. Hetzelfde geldt voor 2020. Daarnaast hebben er dit jaar meer grote inbeslagnames plaatsgevonden."
Van draadloze oortjes tot speelgoed en schoenen
Naast de populairste namaakproducten - parfum en verzorgingsproducten - valt het de FOD Economie dit jaar op dat er veel elektronica voor smartphones werden nagemaakt. "Het gaat vooral om draadloze oortjes en laders van bekende merkten zoals Samsung, JBL en Apple. Die werden opvallend veel in beslag genomen. Je vindt ze in winkels, op straat, via online verkoopwebsites en sociale media."
De Economische Inspectie ontdekte ook een nieuwe techniek om controles te omzeilen. "De nagemaakte oortjes en laders worden dubbel verpakt", legt Meurisse uit. "De oortjes worden eerst in een verpakking van een populair merk gewikkeld. Daarover komt dan een neutrale verpakking zonder merknaam. Zo hopen de oplichters de controle te slim af te zijn. In de winkel wordt die neutrale verpakking verwijderd en zie je nauwelijks dat het om een vals product gaat."
Speelgoed, kledij en schoenen maken de top vijf van meest in beslag genomen producten af.
Illegaal en gevaarlijk
Namaakproducten kopen verloopt niet zonder gevaar. "Namaak is illegaal en als consument koop je iets dat vaak van slechte kwaliteit is. Als het kapot gaat, kan je geen aanspraak doen op garantie. Soms kunnen de producten ook ronduit gevaarlijk zijn. Denk aan sommige nepparfums die giftige stoffen bevatten of speelgoed dat niet aan de veiligheidsnormen voldoet en waarvan kinderen het slachtoffer worden", zegt Meurisse.
Wie online namaakproducten koopt, loopt overigens het risico nooit waar voor zijn geld te krijgen. De kans bestaat dat je nooit iets zal ontvangen omdat de artikelen niet verzonden worden of door de douane worden tegengehouden.
De FOD waarschuwt daarnaast dat namaakproducten de Belgische en Europese economie schaden. Het werkt illegale concurrentie voor winkels en handelaars in de hand. Namaak kost de Europese economie naar schatting 60 miljard euro per jaar.
Hoe herken je namaakproducten?
De FOD Economie geeft ook vijf tips om namaakgoederen te herkennen.
- Wees op je hoede voor zeer lage prijzen en opvallende aanbiedingen: Producten die doorgaans duur zijn, gaan niet plots spotgoedkoop worden aangeboden. Ze zijn dan waarschijnlijk nep.
- Controleer de verkoper bij onlineaankopen: Is er een fysiek adres en bestaat dat ook echt? Zijn de betalingsmogelijkheden veilig? Zijn er wettelijke mededelingen beschikbaar? Zo ja, lees ze dan zeker eens door.
- Bekijk de beoordelingen door andere internetgebruikers en controleer de reputatie van de website.
- Wees waakzaam voor aanbiedingen op ongebruikelijke plaatsen of op sociale media zoals Facebook: Let bijvoorbeeld op voor smartphone-accessoires die te koop worden aangeboden op straat of designerhandtassen op sociale media. Geef de voorkeur aan bekende verkooppunten en officiële websites.
- Controleer kwaliteit van product in de winkel: Kijk naar gebreken in naden en logo's, of onopvallende spelfouten op etiketten en dozen. Ga ook na of het product dat je wil kopen overeenstemt met het assortiment van de winkel. Een paar schoenen kopen in een voedingswinkel zou een belletje moeten doen rinkelen.
Wie denkt dat een winkel of website namaakproducten verkoopt, kan dat laten weten via het meldpunt van de FOD Economie.