Twee nieuwe mineralen gevonden in meteoriet die neerstortte in Afrika

De Universiteit van Alberta, Canada, ontving monsters van de El Ali meteoriet om die te kunnen classificeren. Chris Herd, curator van de meteorietencollectie van de universiteit merkte tijdens zijn onderzoek iets merkwaardig op. Enkele stukken van de ruimtesteen waren niet identificeerbaar met een microscoop.

Met hulp van Andrew Locok, het hoofd van het electron microprobe laboratorium van de universiteit, begon hij aan de beschrijving van de nieuwe mineralen. “Wanneer je een nieuw mineraal vindt, betekent dit dat de feitelijke geologische omstandigheden, de chemie van het gesteente, anders was dan wat eerder is gevonden”, zei Herd. “Dat maakt het spannend. In deze specifieke meteoriet zitten twee officieel beschreven mineralen die nieuw zijn voor de wetenschap.”

De snelle identificatie was mogelijk omdat soortgelijke mineralen al eerder synthetisch waren gemaakt, en Locock kon de samenstelling van de nieuw ontdekte mineralen matchen met hun door mensen gemaakte tegenhangers, aldus een bericht van de Universiteit van Alberta.

De wetenschappers hebben ook meteen namen gegeven aan hun ontdekkingen. De eerste nieuwe mineraal, ‘elaliiet’, kreeg uiteindelijk een naam geïnspireerd op de naam van de meteoriet zelf. De tweede werd vernoemd naar Lindy Elkins-Tanton, onder andere hoofdonderzoeker van NASA’s komende Psyche-missie, en kreeg de naam ‘elkinstantoniet’.

“Lindy heeft veel werk verricht aan de vorming van de kernen van planeten, hoe deze ijzernikkelkernen zich vormen, en de dichtstbijzijnde analogie die wij hebben zijn ijzermeteorieten”, vertelt Herd. “Het was logisch om een mineraal naar haar te noemen en haar bijdragen aan de wetenschap te erkennen.”

Afgelopen november werden de nieuwe mineralen officieel goedgekeurd door de International Mineralogical Association. Dat “geeft aan dat het werk robuust is”, klinkt het bij Olivier Tschauner, mineraloog en onderzoeksprofessor van de afdeling geowetenschappen van de Universiteit van Nevada, in de Amerikaanse staat Las Vegas.

Allebei de nieuwe mineralen zijn fosfaten van ijzer, aldus Tschauner. Een fosfaat is een zuurrest van een fosforzuur. “Fosfaten in ijzermeteorieten zijn secundaire producten: Ze worden gevormd door oxidatie van fosfiden ... die zeldzame primaire componenten van ijzermeteorieten zijn”, legt Tschauner uit. “De twee nieuwe fosfaten vertellen ons dus over oxidatieprocessen die in het meteorietmateriaal hebben plaatsgevonden. Het valt nog te bezien of de oxidatie plaatsvond in de ruimte of op aarde, na de val, maar voor zover ik weet zijn veel van deze meteorietfosfaten in de ruimte gevormd. In beide gevallen is water waarschijnlijk het reagens dat de oxidatie veroorzaakte.”

Nieuw ontdekte mineralen kunnen boeiende gevolgen hebben voor onze toekomst, voegt Herd nog toe. “Wanneer er een nieuw materiaal bekend is, zijn materiaalwetenschappers ook geïnteresseerd vanwege de mogelijke toepassingen in een breed scala van dingen in de samenleving.”

KIJK. Akelig of fascinerend? Microscopische beelden uit nieuwe studie tonen hoe planten ‘ademen’ met iets wat op een mond lijkt

KIJK OOK. Hoe ontstaan meteorieten? En hoeveel zijn ze waard?