Vierde droneaanval op Moskou in een week: ‘Dit heeft geen impact op hoe mensen tegenover de oorlog staan’

Dag Geert, opnieuw een droneaanval in Moskou. Merk je daar iets van in de stad?

“Nee, helemaal niet. Moskou is een heel grote stad met 13 miljoen inwoners. Dan zijn deze aanvallen maar speldenprikjes. Zeker als je het vergelijkt met Oekraïne, waar elke nacht veel meer luchtaanvallen door Rusland worden uitgevoerd.

“Ik ben bij eerdere aanvallen naar de plek gegaan waar de drones insloegen. Zelfs mensen die in het getroffen gebouw wonen hebben soms niets doorgehad. Als er niets ontploft, merken de meeste mensen er niets van. Ook geven staatsmedia geen ruchtbaarheid aan de aanvallen. Televisiejournaals zwijgen doorgaans in alle talen, wat betekent dat weinig mensen weet hebben van wat er is gebeurd.

“Deze aanvallen hebben geen meetbare impact op hoe mensen tegenover de oorlog staan. Mensen zijn sowieso huiverig zich openlijk uit te spreken, omdat je vervolgd kunt worden voor kritiek. Onafhankelijke instituten doen wel opiniepeilingen naar ‘informatie die mensen bereid zijn om te delen’. Zij stellen algemene vragen als: voel je je meer ongerust? Daar zie je soms fluctuaties die waarschijnlijk weergeven wat mensen echt voelen. Mensen waren bijvoorbeeld ongeruster nadat vorig najaar een gedeeltelijke mobilisatie werd afgekondigd. Ook bij eerste droneaanvallen dit voorjaar zag je dat in de cijfers.”

De drones vielen kantoorgebouwen aan in de stad, zit daar een bedoeling achter?

“Dat weten we niet. De drones vlogen inderdaad tegen kantoorgebouwen aan in het internationale zakencentrum van de stad. Eén vloog tegen een flat die onder meer het ministerie van Informatica en het ministerie van Industriële Ontwikkeling huisvest. Of dat ook het echte doelwit was van de aanval, is niet duidelijk. Overigens ligt deze locatie twee kilometer van het Witte Huis, waar de Russische regering zetelt. Volgens de Russische autoriteiten zijn de drones met radiosignalen neergehaald. Het echte doel kan daarom elders liggen.”

Wat zegt het over de Russische defensie dat Oekraïense drones de hoofdstad kunnen aanvallen?

“De droneaanvallen op Moskou verlopen in een vast stramien. Meestal vinden ze in de nacht of in de vroege ochtend plaats. In ieder geval de grotere drones zijn waarschijnlijk vertrokken vanuit Oekraïne, waarvan de grens op 500 kilometer afstand ligt, en vliegen in het nachtelijke duister richting de hoofdstad. In het donker zijn ze moeilijker te zien. Een radar ziet ze ook niet altijd, omdat ze laag vliegen.

“In Moskou is vorig jaar her en der luchtafweergeschut geplaatst, maar dat kan tegen die kleine, laagvliegende machines weinig doen. Het belangrijkste wapen tegen drones is ‘jamming’. Dan verstoor je met radiosignalen het signaal tussen de drone en zijn bestuurder. Die kunnen dan niet meer hun oorspronkelijke koers vliegen. Russische autoriteiten zeggen dat ‘jammen’ werkt. Hoewel enkele drones de stad bereikten, zijn andere voortijdig neergehaald.”

Hoe verklaar je dat de Russen hier rustig onder blijven?

“Deze aanvallen zijn nog relatief klein. Er zijn bijvoorbeeld nog geen slachtoffers gevallen, maar je ziet een trend van steeds meer aanvallen met drones. In mei waren er spectaculaire beelden van een drone die boven het Kremlin werd neergehaald. Sindsdien zijn er steeds meer aanvallen bijgekomen. Die van vanochtend is al de vierde in een week. Als het er meer worden, wat in de lijn der verwachting ligt, dan kan dat onrust veroorzaken.”