Overbevolking in gevangenissen is “stresserend”, zegt justitieminister Van Tigchelt

De voorbije dagen hadden de personeelsleden van acht Vlaamse gevangenissen al beslist om geen nieuwe gedetineerden meer op te nemen, uit protest tegen de overbevolking. Het gaat meer bepaald om de inrichtingen in Hasselt, Antwerpen, Mechelen, Turnhout, Leuven hulpgevangenis, Brugge, Oudenaarde en Gent (Nieuwe Wandeling).

Intussen wordt ook in gevangenis van Lantin, in de provincie Luik, de toegang geblokkeerd voor nieuwe gevangenen. Dinsdagavond had het personeel in Ieper dan weer geweigerd om nog nieuwe gedetineerden aan te nemen. Er is daar wel capaciteit aanwezig om mensen op te sluiten, maar er is onvoldoende personeel.

“Er is inderdaad een opnamestop in bepaalde gevangenissen. Maar we hebben in ons land 36 gevangenissen. We overleggen met onze gevangenisdirecties waar die gedetineerden moeten worden ondergebracht.”

Vorige week bleek uit cijfers van de federale overheidsdienst Justitie dat er op 1 maart sprake was van 12.316 gedetineerden voor 10.743 plaatsen, waardoor er in verhouding ongeveer 15 procent meer gedetineerden zijn ten opzichte van de capaciteit. Op 1 maart 2023 was er nog sprake van 11.402 gedetineerden voor 9.755 plaatsen of een overbevolking van bijna 17 procent.

Begin maart sliepen 250 gedetineerden op een matras op de grond in de gevangenissen in het noorden van het land, ondanks dat het Gevangeniswezen tot op heden meer dan 281 bedden plaatste.

De bonden hebben al meermaals hun ongenoegen geuit over de drukkende overbevolking. Voorlopig komt het nog niet tot acties, maar eerder deze week had ACV aangekondigd dat ze de aangebrachte oplossingen aan het personeel zouden voorleggen, “maar niet verdedigen”.

“Het is niet aan mij om daarover stoere verklaringen af te leggen in de media”, reageert Van Tigchelt. “De gesprekken lopen tot nu en ze zijn constructief. Ik heb veel begrip voor hun problemen. Ik spreek veel met cipiers. Ik ben zelf magistraat geweest. Ik weet in welke precaire situatie zij moeten werken.”

De minister zegt open te staan voor dialoog over de kwestie, maar herhaalt ook de oplossingen die volgens hem moeten volstaan om verbetering te brengen in de situatie. “Wij hebben een visie op de middellange en de lange termijn. Die voeren we verder uit door niet alleen capaciteit bij te creëren, maar ook door de focus te leggen op andere straffen dan een gevangenisstraf. Dat principe is gestemd in ons nieuw strafwetboek. Op de korte termijn zijn we aan het bekijken met de syndicaten en met onze inrichtingshoofden hoe we de ergste noden kunnen ledigen.”

Van Tigchelt wil bijvoorbeeld het penitentiair verlof anders organiseren en gevangenen die daar nood aan hebben, laten doorstromen naar het reguliere psychiatrische circuit. “En u weet dat ook vele mensen zonder geldige papieren in onze gevangenis zitten. Daar werken we met staatssecretaris Nicole de Moor (CD&V) aan. Om die mensen sneller uit de gevangenis te krijgen en terug te sturen naar het land van herkomst.”

Dat zijn geen aankondigingen”, zegt Van Tigchelt. “Dat zijn feiten die we momenteel aan het waarmaken zijn. Dat is voor mij heel belangrijk.”

KIJK. De vakbonden hebben een stakingsaanzegging ingediend voor volgende week